De zomer is voor veel mensen de periode om op reis te gaan. Vroeger las men dan nogal eens Psalm 121. Vandaar dat dit ‘de reispsalm’ wordt genoemd. Op het eerste gezicht lijkt het duidelijk waarom: als gelovige mag je je leven zeker zijn. Ga maar rustig op reis, God is bij je, je hulp komt van de Heer, jou overkomt niets. En het zou mooi zijn als dit zo was, maar we weten dat het ook heel anders kan uitpakken. Wanneer je deze psalm dan ook leest als een psalm die gaat over het rustig op reis gaan, omdat de Heer bij je is en je veilig thuisbrengt, dan kan je in de praktijk met deze psalm behoorlijk vastlopen. Psalm 121 bedoelt dan ook iets anders. Psalm 121 is een pelgrimslied dat waarschijnlijk gezongen werd door pelgrims die op bedevaart naar de tempel in Jeruzalem gingen of juist weer naar huis gingen. Een weg vol gevaren. Denk aan rovers en diepe ravijnen, een felle zon, met een groot risico op zonnesteken. En dan ook nog het gevaar van de maan, waarvan men vroeger dacht dat je van het schijnsel van de maan blind of gek werd.
En dan is er de vraag van de dichter, die nog die hele weg voor zich heeft. Hij kijkt naar het berglandschap waar hij doorheen moet en vraagt zich af: Van waar komt mijn hulp? En dat is misschien wel herkenbaar voor ons. Als wij in ons leven met (figuurlijke) bergen te maken hebben. Je kan ergens als een berg tegenop zien en geen idee hebben hoe het goed kan komen.
En dan kan de vraag opkomen waar hulp te verwachten is. En dat is precies de vraag die de dichter van psalm 121 heeft. Het is een uitroep van vertwijfeling vanwege de vele gevaren. In de Psalm lezen we dat de Heer dan je wachter is. Je zou ook kunnen vertalen met bewaarder. Het komt wel zes keer voor. In vers 7 staat zelfs dat de Heer over je leven waakt. Maar wat betekent dat? Dat God ons voor ongelukken, ziekte en dood zal bewaren? Dat het zo niet werkt, weten we helaas maar al te goed. Nee, wat er bedoeld wordt in deze Psalm is dat Gods bewaren verder gaat dan alleen maar het fysieke leven. Het gaat ook, en misschien kun je beter zeggen met name, om het bewaren in het geestelijke leven.
Zo bezien is het een mooie traditie om Psalm 121 te lezen voor de vakantie. Maar dan wel met deze context in het achterhoofd. Psalm 121 is een mooie reispsalm. Maar niet alleen voor hen die op vakantie gaan. Het is een Psalm voor iedereen, op reis in het leven. En op die reis is God bij ons. Als wachter, bewaarder. Die Heer waakt over ons leven. Houdt de wacht over je gaan en je komen. Van nu tot in eeuwigheid.
Ik wens u dat allen toe voor deze zomer.
Ds. Anne ter Schuur
Categories: Geen categorie