Gemeente rond de kerk van Ammerstol

Het gezicht en de informatiebron van onze gemeente op het internet

Over de luiklok

Beste lezers, een paar maanden geleden heb ik iets geschreven over de kronen in de kerkzaal, nu wil ik iets vertellen over de geschiedenis van de luiklok (ter info, de toren, dus de luiklok is eigendom van de gemeente Krimpenerwaard).

De klok is gemaakt door Antoni de Borch. Eerst iets over het geslacht De Borch. In de zestiende eeuw werkten te Utrecht achtereen drie generaties De Borch als geschuts- en klokkengieters in Utrecht. Antoni de Borch is vernoemd naar zijn moeder, hij was de tweede zoon van Hendrik Egbertsz de Borch en zijn huisvrouw Antonia, zijn geboortejaar ligt rond 1520. Na het overlijden van zijn vader hertrouwde zijn moeder met Jan Tolhuis. Deze werd in 1540 aangesteld als stadsklokken- en geschutsgieter van de stad Utrecht. Daar het niet zo goed ging tussen de stiefvader en deze twee zoons verlieten beide zoons de stad Utrecht. Na even niets gehoord te hebben van Antoni de Borch duikt hij rond 1540-1546 op in Münster (Duitsland). Hier over is bekend dat hij inmiddels meester klokken- en geschutsgieter was. In 1546 heeft hij in Münster als eerste werk twee kanonnen gegoten voor de stad, daarna hij heeft diverse klokken gegoten, onder andere voor kerken in Münster waaronder de Martinikerk en de Lambertkerk. Ook heeft hij diverse vijzels gegoten. Voor de Dom van Münster heeft hij een bronzen epitaaf voor de op 24 januari 1548 overleden Rotger Smysinck gegoten. Een epitaaf is een grafschrift. Na wat onenigheid over betalingen met de stad Münster is hij rond 1552 uit deze stad vertrokken. Na wat omzwervingen komt hij in 1558 terug in Utrecht nadat zijn stiefvader was overleden en neemt hij het bedrijf weer over. Hij wordt in 1559 aangesteld als stadsgeschuts- en klokkengieter.
Ook de klok die tegenwoordig nog in het toren van kerk van Ammerstol hangt, werd ongetwijfeld in 1564 te Utrecht gegoten en vervolgens naar haar plaats van bestemming overgebracht. De klok is bekend onder catalogusnummer 19, afmeting Ø 60,5 cm klank e². Met een opschrift in de rand van de klok en het jaartal. Als versiering op deze klok is slechts een smalle gotische decoratierand aangebracht die bestaat uit drie passen en naar beneden gerichte kruisbloemen. (zie foto)

De tekst is:
‘Antonius is min name, min geluit is voer Godt bequame’
Antonius de Borch me fecit M.D.L.X.I.I.I.I.
(fecit is maakte)
De klok te Ammerstol is het meest sobere van de bewaard gebleven werkstukken van Antoni de Borch.

Sjaak van Buren.

Categories: Geen categorie

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *