Op 10 februari begint de week van de euthanasie. Ieder jaar organiseert de NVVE, de Nederlandse vereniging voor een vrijwillig levenseinde, deze week. In de aanloop daarnaar toe gaf Trouw een aantal reacties op dit onderwerp, onder andere van Ds. René de Reuver, scriba van onze synode.
Euthanasie lijkt mij ook een belangrijk onderwerp voor onze gemeente, daarom schreef ik de volgende tekst voor de nieuwsbrief, die ik aan een aantal mensen liet lezen. Dat riep veel en soms tegengestelde reacties op, voer voor gesprek, dus. Daarom bied ik deze column aan als uitgangspunt voor het gesprek waarvoor ik u allen hartelijk uitnodig op dinsdag 20 februari om 10 uur. De koffie staat klaar in ‘t Achterschip.
Euthanasie is een zwaar onderwerp, want de vraag naar euthanasie komt op als een mens de pijn, het verdriet en de wanhoop in het leven niet meer aan kan en het niet meer uit kan houden. Wat er ook gebeurt, welke keuzes mensen ook maken in die omstandigheden, vanuit de kerk en gemeente geldt dan maar één ding: we laten iemand niet aan zijn of haar lot over. Het is dan ook jammer dat het beeld is ontstaan dat de kerken tegen euthanasie zijn, dat beeld klopt niet voor de PKN. Wie zo in pijn en ellende verzinkt dat de vraag naar het beëindigen van het leven op komt, willen wij niet in de steek laten. Wij hopen dat niemand zo’n besluit moet nemen zonder vrienden, familie of wie dan ook. En als het op ons pad komt om daar een rol in te mogen spelen, dan gaan wij dat niet uit de weg.
Wat helemaal niet wil zeggen dat ik het persoonlijk eens ben met de NVVE of de ontwikkelingen rond levensbeëindiging. Het startpunt van ook mijn betrokkenheid begint bij degene die met deze vraag te maken krijgt of geconfronteerd wordt. Besluiten om het leven te beëindigen zijn een onherroepelijk besluit. Is het uitgevoerd dan is er geen weg terug. Uit eigen ervaring weet ik dat precies dit zwaarte geeft aan het proces om tot een besluit te komen. Het is ook een besluit dat alleen genomen kan worden als je geen enkele andere mogelijkheid meer ziet, als enige mogelijkheid, niet als één onder velen. Het is een afweging waar geen mens graag voor wil staan en het is ook geen keuze uit meerdere mogelijkheden.
In gesprekken met een gelovig mens kwam ook de vraag naar voren hoe God bij deze afwegingen betrokken kan worden. Immers God wil dat wij kiezen voor het leven en niet voor de dood. Dat is en dat blijft zo. Wij kunnen dus niet aan God zomaar vragen: U vindt het toch wel goed? Hier moeten wij mensen onze eigen verantwoordelijkheid nemen of anders besluiten. Hier wordt een mens echt op zichzelf teruggeworpen. Wij kunnen God wel vragen om zijn Geest, om wijsheid, om oprecht te zijn, om met ons mee te gaan, hoe dan ook. Wanneer een mens oprecht deze weg wil gaan, dan kunnen wij dat aan God voorleggen in het vertrouwen dat ook op deze weg God met ons zal zijn. Met het nemen van onze eigen verantwoordelijkheid vertrouwen wij ons tegelijkertijd toe aan Gods goedheid.
Een week van de euthanasie kan er toe leiden dat mensen die nog gezond van lijf en leden zijn gaan nadenken over de vraag wanneer het leven voor hen genoeg is. Laten wij daar heel voorzichtig mee zijn, want wij weten niet op voorhand hoe en wie wij zijn als ziekte en pijn onze weg kruist. Hoe vaak hoor ik mensen niet zeggen: ‘als ik het van tevoren geweten had, was ik er niet aan begonnen. Nu is het goed zo en kijk ik ook met dankbaarheid terug.’ Het hoort bij het leven dat wij aan kunnen wat er zich werkelijk aandient en niet aan denken te kunnen waar wij in onze dromen bang voor zijn. Wat een mens ook overkomt: je bent nooit alleen. Dat willen wij voor elkaar en anderen waar maken.
Moge God ons daarbij zegenen.
Ds. Roel Braakhuis
Categories: Geen categorie