Gemeente rond de kerk van Ammerstol

Het gezicht en de informatiebron van onze gemeente op het internet

95 speldenprikken

Vijfhonderd jaar geleden startte de reformatie doordat Maarten Luther, Duits theoloog, 95 stellingen op de kerkdeur van Wittigen timmerde. Daarin stelde hij wantoestanden van de Rooms-Katholieke Kerk aan de kaak, onder meer de door hem gehate aflatenhandel. Gelovigen konden door een geldbedrag aan de kerk te betalen vergeven worden van hun zonden.

Luther stelde dat God zonden vergeeft na getoond berouw en niet na het betalen van geld. Zijn oppositie tegen de toenmalige machtige kerk bleef niet zonder gevolgen; hij werd verhoord en onder druk gezet maar weigerde zijn 95 stellingen te herroepen. Uiteindelijk werd hij in de ban gedaan en moest onderduiken. In die tijd vertaalde hij het Nieuwe Testament in het Duits, deze wordt in 1522 gepubliceerd. In 1534, in samenwerking met anderen, publiceert hij de eerste volledige Wittenberger (“Lutherse”) bijbel. Hoewel niet de eerste Duitse vertaling, waren de publicaties van Luther wel toegankelijker, met een elegantse stijl.

Enkele bekende uitspraken van Luther:
“Als ik wist dat morgen de wereld verging, zou ik vandaag een appelboompje planten.”
“Geloof is de getrooste vertwijfeling.”

Terug naar de 95 stellingen. Als je die leest (zie http://www.elg-stadskanaal.nl/95stellingen.html) dan is duidelijk dat in 500 jaar veel kan veranderen. Veel stellingen gaan over de aflatenhandel, dat speelt nu geen enkele rol meer. Andere stellingen bestrijden de middeleeuwse bangmakerij, met vagevuur en boetedoening, waarmee de toenmalige kerk, hand in hand met de wereldlijke machten, de gelovigen onder controle trachtte te houden.

De stellingen waren in duidelijke taal geschreven. Bijvoorbeeld stelling 27: “Het is puur menselijk gedoe, als men beweert, dat de ziel uit het vagevuur omhoogschiet, zodra de klank van het geld in de kist rinkelt.”
Luther vermoedde niet wat voor enorme impact de 95 stellingen zou krijgen. ‘Als ik dat geweten had, zou ik allerlei dingen wel anders geformuleerd hebben!’ zei hij jaren later.

Nu, 500 jaar later, heeft de Protestantse Kerk in Nederland in samenwerking met Rikkert Zuiderveld een klein boekje uitgegeven: “95 speldenprikken”. Heel anders van toon natuurlijk. Geen aanklachten maar prikkelende stellingen met de nodige relativering en zelfspot.
Lang niet alle 95 even sterk moet ik zeggen, maar dat kan heel goed een kwestie van smaak zijn. Het zal in ieder geval niet leiden tot een nieuwe reformatie en kerkscheuring.

Een aantal wil ik jullie niet onthouden:

“Heb uw vijanden lief. Hebt u nog geen vijand, zorg dat u er een krijgt. Zoekt u een vijand? Spreek de waarheid.”

“Mijn interesse voor Jezus is nog wel aan anderen uit te leggen. Zijn interesse voor mij, dat is lastiger.”

“Prediker zegt: verdriet is beter dan lachen, want bij een treurig gelaat is het met het hart goed gesteld. Daar word ik niet vrolijk van, maar dat zal dan ook wel de bedoeling zijn.”

“Als je graag een brug tussen mensen wil zijn, moet je eraan wennen dat er over je heen gelopen wordt.”

“Wie kerkgang aanziet voor het volgen van Jezus, probeert een vijfgangendiner te eten uit een eierdopje.”

“Liefde en haat zijn niet elkaars tegenpolen; liefdes tegenpool is onverschilligheid.”

 

Door: Nico van der Kraan

Categories: Geen categorie

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *